1. بافر آمونیاکی چیست؟
بافر آمونیاکی محلولی است که شامل آمونیاک (NH3) و نمک‌های آمونیم (مانند کلرید آمونیوم NH4Cl) است و قادر است pH خود را در برابر تغییرات اسیدی و بازی نسبتا ثابت نگه دارد. این بافر به دلیل واکنش‌های باز-اسید ضعیف، در بسیاری از فرآیندهای شیمیایی و بیولوژیکی کاربرد دارد.
2. روش ساخت بافر آمونیاکی
روش ساخت بافر آمونیاکی معمولاً ترکیب محلول آمونیاک با محلول نمک آمونیوم است. برای مثال:
- حل کردن مقدار مشخصی از کلرید آمونیوم (NH4Cl) در آب
- اضافه کردن آمونیاک (NH3) به این محلول با میزان مشخص
- همزدن محلول تا رسیدن به تعادل و pH مطلوب
3. معادله واکنش تشکیل بافر آمونیاکی
معادله تعادلی در بافر آمونیاکی به صورت زیر است: NH4⁺ (آب یون آمونیوم) ⇌ NH3 (آمونیاک) + H⁺ (هیدروژن یون)
یعنی: NH3 + H2O ⇌ NH4⁺ + OH⁻
در واقع، آمونیاک جذب H⁺ می‌کند و به یون آمونیوم تبدیل می‌شود و تعادل با یون آمونیوم برقرار است که این باعث تثبیت pH می‌شود.
4. پارامترهای فیزیکی و شیمیایی بافر آمونیاکی
- pH: بسته به نسبت NH3 به NH4+ معمولاً بین 9 تا 11 است
- غلظت: معمولاً بین 0.1 تا 1 مولار کاربرد دارد
- دما: معمولاً در دمای اتاق کار می‌کند
- نقطه جوش و انجماد: مشابه آب ولی کمی متاثر از غلظت ترکیبات
- خاصیت قلیایی نسبی به دلیل وجود NH3
5. کاربردهای درمانی و صنعتی بافر آمونیاکی
- درمانی: محلول‌های آمونیاکی برای تحریک تنفسی (به عنوان بویی محرک در هوشیاری) کاربرد دارند.
- صنعتی: در صنایع داروسازی، شیمیایی، کشاورزی (تغییر pH خاک و کودها)، صنایع رنگ، تمیزکننده‌ها و آزمایشگاه‌های شیمی کاربرد زیادی دارد.
6. ایمنی کار با بافر آمونیاکی
- باید از تماس مستقیم با پوست و چشم جلوگیری شود (آمونیاک تحریک‌کننده قوی است)
- در محیط با تهویه مناسب کار شود
- استفاده از تجهیزات محافظتی مانند دستکش و عینک ایمنی ضروری است
- نگهداری در ظروف محکم و در یک محل خنک و خشک استفاده شود
7. قیمت خرید بافر آمونیاکی در ایران و جهان
قیمت خرید بافر آمونیاکی بسته به برند، خلوص، غلظت و حجم خرید متفاوت است. به طور کلی:
- در ایران، قیمت بافر آمونیاکی با توجه به نوسانات ارزی و تامین مواد اولیه ممکن است متغیر باشد ولی در مقادیر آزمایشگاهی معمولاً در محدوده اقتصادی قرار دارد.
- در بازار جهانی، قیمت بافر آمونیاکی تحت تاثیر قیمت جهانی آمونیاک، هزینه‌های حمل و نقل و انتخاب برند معتبر است. برای خرید بافر آمونیاکی با بهترین قیمت، بهتر است از تامین‌کنندگان معتبر و یا فروشگاه‌های تخصصی مواد شیمیایی استعلام قیمت به روز و شرایط تحویل را جویا شوید.