لیتیوم کلرید (Lithium chloride) با فرمول شیمیایی LiCl، یک ترکیب شیمیایی با ویژگیهای منحصر به فرد است که در صنایع مختلف و پزشکی کاربردهای گستردهای دارد. در اینجا به بررسی جامع این ترکیب، از جمله خواص فیزیکی و شیمیایی، کاربردها، روشهای ساخت، ایمنی، قیمت و نحوه خرید آن میپردازیم:
پارامترهای فیزیکی و شیمیایی لیتیوم کلرید:
- شکل ظاهری: جامد کریستالی سفیدرنگ
- جرم مولی: 42.39 گرم بر مول
- نقطه ذوب: 614 درجه سانتیگراد (887 کلوین)
- نقطه جوش: 1382 درجه سانتیگراد (1655 کلوین)
- چگالی: 2.07 گرم بر سانتیمتر مکعب
- حلالیت: بسیار محلول در آب (63.7 گرم در 100 میلیلیتر آب در دمای 20 درجه سانتیگراد)
- حلالیت در سایر حلالها: محلول در اتانول، متانول، استون و پیریدین
- خاصیت رطوبتگیری: بسیار رطوبتگیر است و به سرعت آب را از هوا جذب میکند.
- ساختار بلوری: ساختار بلوری مشابه NaCl (سدیم کلرید) دارد.
- رسانایی یونی: در حالت مذاب و محلول آبی، رسانای خوبی برای جریان الکتریکی است.
کاربردهای صنعتی و پزشکی لیتیوم کلرید:
- صنعتی:
- تهویه مطبوع: به عنوان جاذب رطوبت در سیستمهای تهویه مطبوع و خشککنندهها استفاده میشود.
- جوشکاری آلومینیوم: به عنوان فلاکس (Flux) در جوشکاری آلومینیوم برای جلوگیری از اکسیداسیون سطح فلز استفاده میشود.
- تولید فلز لیتیوم: از طریق الکترولیز LiCl مذاب، فلز لیتیوم تولید میشود.
- پیشساز مواد شیمیایی: به عنوان ماده اولیه در تولید سایر ترکیبات لیتیوم مانند لیتیوم هیدروکسید و لیتیوم کربنات استفاده میشود.
- باتریسازی: در برخی انواع باتریهای لیتیومی به عنوان الکترولیت استفاده میشود.
- نمکزدایی: در برخی فرآیندهای نمکزدایی آب دریا کاربرد دارد.
- پزشکی:
- داروسازی:
- درمان اختلال دوقطبی: اگرچه لیتیوم کربنات بیشتر استفاده میشود، اما لیتیوم کلرید نیز در برخی موارد برای درمان اختلال دوقطبی تجویز میشود. (توجه: مصرف لیتیوم کلرید باید تحت نظر پزشک متخصص باشد.)
- تحقیقات دارویی: در تحقیقات دارویی برای بررسی اثرات لیتیوم بر سیستم عصبی و سایر فرآیندهای بیولوژیکی استفاده میشود.
- بیولوژی مولکولی:
- استخراج RNA: برای رسوبدهی RNA از محلولهای آبی استفاده میشود.
- مهار آنزیمها: در برخی آزمایشهای بیوشیمیایی برای مهار فعالیت آنزیمها کاربرد دارد.
روش ساخت لیتیوم کلرید:
لیتیوم کلرید را میتوان از روشهای مختلفی تولید کرد، از جمله:
-
واکنش اسید و باز:
- واکنش لیتیوم کربنات (Li₂CO₃) با اسید هیدروکلریک (HCl):
Li₂CO₃(s) + 2 HCl(aq) → 2 LiCl(aq) + H₂O(l) + CO₂(g)
- واکنش لیتیوم هیدروکسید (LiOH) با اسید هیدروکلریک (HCl):
LiOH(aq) + HCl(aq) → LiCl(aq) + H₂O(l)
در این روشها، پس از تکمیل واکنش، آب تبخیر شده و LiCl به صورت جامد متبلور میشود.
-
واکنش فلز لیتیوم با گاز کلر:
- واکنش مستقیم فلز لیتیوم (Li) با گاز کلر (Cl₂):
2 Li(s) + Cl₂(g) → 2 LiCl(s)
این واکنش بسیار گرمازا است و باید با احتیاط انجام شود.
-
استخراج از منابع طبیعی:
- لیتیوم کلرید به طور طبیعی در برخی معادن و آب شور دریاچهها یافت میشود. میتوان آن را از این منابع استخراج و خالصسازی کرد.
ایمنی کار با لیتیوم کلرید:
- سمیت: لیتیوم کلرید در صورت مصرف بیش از حد، سمی است و میتواند باعث عوارض جانبی جدی مانند تهوع، استفراغ، لرزش، گیجی، تشنج و آسیب به کلیهها شود.
- تماس با پوست و چشم: تماس مستقیم با پوست و چشم میتواند باعث تحریک و سوزش شود.
- استنشاق: استنشاق گرد و غبار لیتیوم کلرید میتواند باعث تحریک دستگاه تنفسی شود.
- اقدامات احتیاطی:
- هنگام کار با لیتیوم کلرید، از دستکش، عینک محافظ و ماسک استفاده کنید.
- از استنشاق گرد و غبار آن خودداری کنید.
- در صورت تماس با پوست یا چشم، فوراً با آب فراوان شستشو دهید.
- در صورت بلعیدن، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- لیتیوم کلرید را در مکانی خشک و خنک و دور از مواد ناسازگار نگهداری کنید.
قیمت لیتیوم کلرید در ایران و جهان:
قیمت لیتیوم کلرید بسته به درجه خلوص، مقدار سفارش، شرکت تولیدکننده و شرایط بازار متغیر است.
- در ایران: قیمت LiCl با گرید آزمایشگاهی معمولاً بین چند صد هزار تومان تا چند میلیون تومان به ازای هر کیلوگرم است. برای اطلاع دقیق از قیمتهای روز، میتوانید با شرکتهای تامینکننده مواد شیمیایی تماس بگیرید.
- در جهان: قیمت جهانی LiCl نیز متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی، قیمت LiCl با گرید صنعتی ارزانتر از LiCl با گرید آزمایشگاهی است.
خرید لیتیوم کلرید:
لیتیوم کلرید را میتوانید از شرکتهای تامینکننده مواد شیمیایی و آزمایشگاهی خریداری کنید. هنگام خرید، به نکات زیر توجه کنید:
- درجه خلوص: LiCl با درجات خلوص مختلفی عرضه میشود. بسته به کاربرد مورد نظر، LiCl با درجه خلوص مناسب را انتخاب کنید.
- بستهبندی: LiCl باید در بستهبندی مناسب و مقاوم به رطوبت عرضه شود.
- برگه اطلاعات ایمنی (SDS): قبل از خرید، برگه اطلاعات ایمنی (SDS) مربوط به LiCl را از فروشنده دریافت و به دقت مطالعه کنید.
- شرکت تامینکننده: از شرکتهای معتبر و دارای مجوز خرید کنید.
نحوه خرید لیتیوم کلرید:
- جستجو در اینترنت: با جستجو در اینترنت میتوانید شرکتهای تامینکننده LiCl را پیدا کنید.
- تماس با شرکتها: با شرکتهای تامینکننده تماس بگیرید و قیمت و شرایط فروش را استعلام کنید.
- مقایسه قیمتها: قیمتها و شرایط فروش شرکتهای مختلف را با هم مقایسه کنید.
- ثبت سفارش: پس از انتخاب شرکت مورد نظر، سفارش خود را ثبت کنید.
- پرداخت و دریافت کالا: پس از پرداخت وجه، LiCl را دریافت کنید.
نکات مهم:
- قبل از استفاده از LiCl، حتماً برگه اطلاعات ایمنی (SDS) آن را به دقت مطالعه کنید.
- LiCl را در مکانی خشک و خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
- در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی پس از استفاده از LiCl، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
امیدوارم این اطلاعات برای شما مفید باشد. در صورت داشتن هرگونه سوال دیگر، خوشحال میشوم پاسخگو باشم.