ایمیدازول: ترکیبی همهکاره با کاربردهای گسترده
ایمیدازول یک ترکیب آلی هتروسیکلیک آروماتیک با فرمول شیمیایی C3H4N2 است. این ماده جامد سفید یا بیرنگ، محلول در آب و حلالهای آلی قطبی است و به عنوان یک بلوک ساختمانی مهم در بسیاری از مولکولهای زیستی و دارویی شناخته میشود. ایمیدازول به دلیل خواص آمفوتریک، توانایی شرکت در واکنشهای مختلف و نقش مهم در سیستمهای بیولوژیکی، جایگاه ویژهای در شیمی و صنعت دارد.
پارامترهای فیزیکی و شیمیایی ایمیدازول:
- فرمول شیمیایی: C3H4N2
- جرم مولی: 68.08 گرم بر مول
- شکل ظاهری: جامد سفید یا بیرنگ
- نقطه ذوب: 90 درجه سانتیگراد (194 درجه فارنهایت)
- نقطه جوش: 256 درجه سانتیگراد (493 درجه فارنهایت)
- حلالیت: محلول در آب، اتانول، اتر و سایر حلالهای آلی قطبی
- خاصیت اسیدی (pKa): 14.5 (برای پروتون متصل به نیتروژن 1)
- خاصیت بازی (pKa): 6.95 (برای پروتون متصل به نیتروژن 3)
- خواص شیمیایی:
- آروماتیسیته: حلقه ایمیدازول آروماتیک است و به همین دلیل پایدار است.
- آمفوتریک: ایمیدازول هم میتواند به عنوان اسید و هم به عنوان باز عمل کند.
- واکنشپذیری: ایمیدازول میتواند در واکنشهای مختلفی مانند آلکیلاسیون، آسیلاسیون و واکنشهای افزایشی شرکت کند.
روشهای ساخت ایمیدازول:
روشهای مختلفی برای سنتز ایمیدازول وجود دارد که در زیر به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- سنتز دبوس (Debus): این روش شامل واکنش گلیاکسال، آمونیاک و آلدئید است. این روش یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین روشها برای سنتز ایمیدازول است.
R-CHO + (CHO)2 + NH3 → Imidazole derivative
- سنتز رادیشفسکی (Radiszewski): در این روش، یک α-هیدروکسی کتون با آمونیاک و آلدئید واکنش میدهد.
- سنتز وُول (Wallach): این روش شامل تجزیه حرارتی تترازولها است.
- استفاده از پیشسازهای حلقوی: حلقههای ایمیدازولی را میتوان از پیشسازهای حلقوی مانند ایمیدازولیدینها سنتز کرد.
کاربردهای صنعتی و پزشکی ایمیدازول:
ایمیدازول به دلیل خواص منحصر به فرد خود، کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد:
کاربردهای صنعتی:
- تولید قارچکشها و علفکشها: ایمیدازول در ساخت بسیاری از آفتکشها استفاده میشود.
- تولید داروها: ایمیدازول به عنوان یک واسطه کلیدی در سنتز بسیاری از داروها مانند داروهای ضد قارچ، ضد انگل و ضد التهاب استفاده میشود.
- تولید مواد شیمیایی نساجی: ایمیدازول در تولید رنگها و مواد تکمیلکننده نساجی کاربرد دارد.
- کاتالیزور: ایمیدازول و مشتقات آن به عنوان کاتالیزور در واکنشهای شیمیایی مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
- بازدارندههای خوردگی: برای جلوگیری از خوردگی فلزات.
- رزینها: در ساخت رزینهای اپوکسی و پلییورتان.
کاربردهای پزشکی:
- داروهای ضد قارچ: کتوکونازول، میکونازول و کلوتریمازول از جمله داروهای ضد قارچی هستند که حاوی حلقه ایمیدازول هستند.
- داروهای ضد انگل: مترونیدازول و تینیدازول داروهای ضد انگلی هستند که برای درمان عفونتهای ناشی از انگلهای تکیاختهای استفاده میشوند.
- داروهای ضد التهاب: ایمیدازول میتواند خواص ضد التهابی داشته باشد و در درمان بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتوئید مورد استفاده قرار گیرد.
- مسدودکنندههای هیستامین: سایمتیدین و رانیتیدین از جمله داروهایی هستند که برای کاهش تولید اسید معده استفاده میشوند و حاوی حلقه ایمیدازول هستند.
ایمین کار (Imin Carb):
ایمین کار یک ترکیب شیمیایی حاوی حلقه ایمیدازول نیست، اما به عنوان یک داروی دامپزشکی برای درمان بیماری بابزیوز (Babesiosis) در دامها استفاده میشود. این دارو با مهار تولید انرژی در انگلهای بابزیا، باعث از بین رفتن آنها میشود. ایمین کار ارتباط مستقیمی با ایمیدازول ندارد، اما به دلیل کاربرد در دامپزشکی ممکن است در برخی موارد با آن اشتباه گرفته شود.
قیمت و روش خرید ایمیدازول در ایران و جهان:
قیمت ایمیدازول بسته به درجه خلوص، مقدار سفارش و شرکت تولیدکننده متفاوت است. به طور کلی، قیمت ایمیدازول در ایران و جهان تحت تاثیر عوامل زیر قرار دارد:
- درجه خلوص: ایمیدازول با درجه خلوص بالاتر معمولاً گرانتر است.
- مقدار سفارش: خرید عمده معمولاً با تخفیف همراه است.
- شرکت تولیدکننده: قیمت محصولات شرکتهای معتبر و شناختهشده ممکن است بیشتر باشد.
- نوسانات ارزی: تغییرات نرخ ارز میتواند بر قیمت مواد اولیه وارداتی و در نتیجه قیمت ایمیدازول تاثیر بگذارد.
- هزینههای حمل و نقل و گمرک: در صورت واردات ایمیدازول، هزینههای حمل و نقل و گمرک نیز به قیمت نهایی اضافه میشود.
روش خرید ایمیدازول در ایران:
برای خرید ایمیدازول در ایران میتوانید از طریق شرکتهای واردکننده و توزیعکننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی اقدام کنید. قبل از خرید، حتماً از اعتبار شرکت و کیفیت محصول اطمینان حاصل کنید. همچنین، به گواهینامهها و استانداردهای محصول توجه کنید.
برای یافتن فروشندگان معتبر ایمیدازول در ایران، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- جستجو در اینترنت: با جستجوی عباراتی مانند "خرید ایمیدازول"، "فروش ایمیدازول" یا "تامینکنندگان مواد شیمیایی آزمایشگاهی" میتوانید لیست شرکتهای فعال در این زمینه را پیدا کنید.
- مراجعه به سایتهای تخصصی: برخی از سایتهای تخصصی در زمینه مواد شیمیایی، اطلاعات مربوط به فروشندگان و محصولات را ارائه میدهند.
- شرکت در نمایشگاههای مرتبط: نمایشگاههای مواد شیمیایی و آزمایشگاهی فرصت مناسبی برای ملاقات با تامینکنندگان و آشنایی با محصولات آنها است.
نکات مهم در هنگام خرید ایمیدازول:
- درجه خلوص: با توجه به کاربرد مورد نظر، درجه خلوص مناسب را انتخاب کنید.
- بستهبندی: از سالم بودن بستهبندی و عدم وجود هرگونه نشتی اطمینان حاصل کنید.
- برگه اطلاعات ایمنی (SDS): از فروشنده برگه اطلاعات ایمنی محصول را درخواست کنید و قبل از استفاده، آن را به دقت مطالعه کنید.
- شرایط نگهداری: شرایط نگهداری ایمیدازول را از فروشنده سوال کنید و آن را مطابق با دستورالعملها نگهداری کنید.
امیدوارم این اطلاعات جامع و کامل درباره ایمیدازول برای شما مفید باشد.