ید (انگلیسی: Iodine) یک عنصر شیمیایی با نشان شیمیایی I و عدد اتمی ?? است.
ویژگیهای شیمیایی ید
واکنشپذیری ید از دیگر هالوژنها کمتر و این عنصر، الکتروندهندهترین هالوژن شبهفلز است. ید، کمیابترین هالوژن پایدار در طبیعت است و از نظر فراوانی، در رده ??ام در میان عناصر قرار دارد و سنگینترین عنصر در میان مواد مغذی معدنی است. عمدتاً هالوژنها به خاطر انحلالپذیری بسیار زیاد در آب، در آب دریا بیشتر از خشکی یافت میشوند.
قیمت خرید آنلاین ید آزمایشگاهی در سایت نانو ثانی بروز و آپدیت می باشد. خرید آنلاین و اینترنتی ید شرکت دارویی نوترون را می توانید در سایت نانو ثانی و در همین صفحه انجام دهید- ارسال سریع و تحویل به موقع ید را تجربه خواهید کرد. خرید مواد شیمیایی از جمله خرید ید در گرید های مختلف با کیفیت عالی در سایت نانو ثانی
ویژگیهای فیزیکی ید
عدد اتمی: ??جرم اتمی: ?????????نقطه ذوب: C° ?????نقطه جوش: C° ?????شعاع اتمی: ? ????ظرفیت: ?????رنگ: بنفش-خاکستری تیره شفافحالت استاندارد: جامدنام گروه: ?? ید در شرایط استاندارد دما و فشار عنصری جامد و درخشان به رنگ آبی- بنفش مایل به سیاه است؛ که در دمای جوش 184 درجه ی سلسیوس به گازی بنفش رنگ و بدبو و بسیار سمی تبدیل میشود. کار کردن با عنصر یُد بدون محافظت خطرناک است. ید به راحتی در کلروفرم، کربن تتراکلرید یا کربن دیسولفید حل شده و محلولهای ارغوانی رنگی به وجود میآورد. ید به مقدار کمی در آب قابل حل است. حل شدن ید در حلالهای غیر قطبی مثل CS2 و CCl4 محلول را به رنگ بنفش و حلالهای قطبی مثل آب و الکل آن را به رنگ قهوه ای درمیآورد. یُد آزاد در ترکیب با محلول نشاسته به رنگ آبی سیر در میآید.
ید علاقه زیادی به ایجاد زنجیرهایی با خود دارد و از این خاصیت در ترکیبات آلی که حاوی ید هستند به عنوان کاتالیزور استفاده میشود.
تاریخچه ید
ید در سال ???? توسط شیمیدان فرانسوی، برنار کورتوی کشف شد و دو سال بعد، توسط ژوزف لویی گیلوساک، نامگذاری شد who در زبان یونانی، ید به معنای رنگ بنفش است و بهدلیل رنگ بنفش بخارات ید و برخی از ترکیبات آن مانند یدید، پریدات و یُدات، این عنصر به این نامگذاری شد.
جداسازی ید
ید بسیار خالص را میتوان از واکنش پتاسیم یدید با مس(II) سولفات تهیه کرد. البته روشهای دیگری نیز برای جداسازی این عنصر وجود دارند.
ایزوتوپهای ید
برای ید، ?? ایزوتوپ وجود دارد که تنها یکی از آنها ید-??? پایدار است. با این همه ایزوتوپهای رادیواکتیو ید کاربردهای وسیعی دارند. ایزوتوپ پرتوزای دستساز ید-??? (ساطعکننده پرتوی بتا) که دارای نیمهعمر ? روز است برای درمان سرطان و دیگر بیماریهای غده تیروئید استفاده میشود.
ید-??? با نیمه عمر ?? میلیون سال محصولی از پراش زنون-??? در جو زمین یا واپاشی اورانیوم-??? است. چون اورانیوم-??? در هنگام فعالیتهای مربوط به انرژی هستهای تولید میشود، وجود آن (به نسبت ید-???) میتواند فعالیتهای در حال انجام در هر مکان را مشخص کند. به همین علت از ید-??? در مطالعات آب باران بعد از فاجعه چرنوبیل استفاده شد. همچنین به عنوان ردیاب آبهای زیرزمینی و نشاندهنده پراکندگی فضولات در محیط زیست استفاده میشود. سایر کاربردها ممکن است به وسیله? تولید ید-??? در پوسته زمین از طریق تعدادی مکانیسم فروپاشی مختل شود.
ید-??? از جهات زیادی شبیه کلرین-?? است. کلرین-?? هالوژنی قابل حل و نسبتاً واکنشناپذیر است که بیشتر به صورت آنیون non-sorbing یافت شده و به وسیله? واکنشهای کیهانزاد، حرارت اتمی و ثابت تولید میشود. در مطالعات آبشناسی، چگالههای ید-??? معمولاً به صورت نسبت ید-??? به مقدار کلی ید گزارش میشود (که عملاً ید-??? است). چون نسبتهای کلرین-?? به کلرین، ید-??? به ید در طبیعت تقریباً کم (??–?? تا ??–??) است اوج حرارت اتمی ید-??? به ید در طول دهه ???? و ???? تقریباً به ?–?? رسید. تفاوت ید-??? با کلرین-?? در نیمهعمر طولانیتر و به شدت زیستگرا (Biophilic) بودن آن است.
معمولترین ترکیبات ید، یدیدهای سدیم و پتاسیم (KI) و یدیتها (KIO3) هستند.
کاربردهای ید
از ید عمدتاً در پزشکی، عکاسی (یدید پتاسیم) و رنگ به عنوان کاتالیزور و پیگمان استفاده میشود. از یدید نقره (AgI) برای هستهسازی باران مصنوعی به عبارت دیگر بارورکردن ابرها و در صنعت ساخت فیلم عکاسی به همراه نقره برمید(AgBr) به خاطر حساسیت به نور استفاده میشود. ید برای ساخت تنتور یُد (محلول ید در الکل) و پوویدون آیوداین (بتادین) استفاده میشود زیرا دامنه میکروبکشی یُد بسیار وسیع و گستردهاست و بر روی ویروسها، باکتریها، قارچها، اسپورها و پروتوزوئا مؤثر است و آنها را تخریب و نابود میکند.
مواد منفجره با ید
نیتروژن ترییدید بسیار ناپایدار و در ساخت مواد انفجاری کاربرد دارد. اما جزء شوخیهای معمول دانشگاهی به حساب میآید.
خوراکی و ید
از دید خوراکی، مقدار بسیار کم ید برای موجودات زنده لازم است. زیرا هورمونهای تیروئید (تیروکسین و ترییدوتیرونین) حاوی اتمهای ید است که مسئول متابولیسم بدن هستند. همچنین ید مهمترین عنصر برای رشد مغز انسان است.
منابع ید
بهترین منابع غذایی برای دریافت ید، ماهی سفید و سپس تخممرغ و پس از آن شیر و فراورده لبنی هستند. گیاهخواران و بخصوص گیاهخواران مطلق (وگانها) که از خوردن مواد غذایی حیوانی خودداری میکنند یکی از بالاترین احتمالات ابتلا به بیماریهای کمبود ید را دارند. زندگی در مناطق در معرض سیل نیز مناسب نیست. زیرا سیل ید موجود در خاک را با خود میبرد.
بیماری کرتینیسم و ید
کمبود ید باعث آسیبهای مغزی به خصوص در جنین زنان باردار میشود. اگر زنان در دوران بارداری به حد کافی ید دریافت نکنند بچههای آنها با اختلال یادگیری یا تیروئید مادرزادی به دنیا میآیند. این اختلال با نام کرتینیسم شناخته میشود. کمبود ید یکی از اصلیترین عوامل مؤثر بر ضریب هوشی کودکان و ناتوانیهای یادگیری و خواندن در جهان است.
بیماری گواتر و ید
در مناطقی که غذای مردم دارای مقدار کمی ید باشد (مناطق دور از دریا که هیچگونه غذای دریایی مصرف نمیشود) کمبود ید ابتلا به بیماری گواتر اصطلاحاً گواتر محلی را افزایش میدهد. در بیشتر (نه تمامی) این مناطق با افزودن مقدار کم سدیم یدید به نمک خوراکی از ابتلا به این بیماری جلوگیری میکند. این محصول به نمک یددار نیز شناخته میشود.
پزشکی و ید
ترکیبات ید در شیمی آلی مهم و در پزشکی بسیار سودمند است. از یدها و تیروکسین که حاوی ید هستند در پزشکی داخلی و در ترکیب با الکل (بعنوان تنتورید) برای ضدعفونی نمودن زخمهای بیرونی استفاده میشود.
تنتورید (?? ید عنصری در پایه آب/اتانول) از اجزاء مهم تمامی وسایل کمکهای اولیه است که هم برای ضدعفونی کردن زخمها و هم برای پاکسازی آبهای آشامیدنی سطحی استفاده میشود (? قطره در هر لیتر، پس از ?? دقیقه تأثیر میکند).
شرکت پیشگامان نانو مواد ایرانیان به عنوان جامع ترین مرجع تامین انواع تجهیزات و شیشه آلات آزمایشگاهی، نانو مواد، مواد شیمیایی را در بسته بندی های مختلف وزنی با کیفیت عالی و معتبر ترین برند های جهانی تامین مواد شیمیایی مانند مرک و سیگما و برندهای داخلی معتبر و شناخته شده، در اختیار دانشجویان، دانشگاه ها، محققان و صنایع قرار می دهد. برای اطلاع از قیمت و مشخصات مواد شیمیایی بروی "مواد شیمیایی" کلیک کنید.