پپسین چیست؟
پپسین (Pepsin) یک آنزیم پروتئولیتیک قوی است که در معده انسان و حیوانات یافت می‌شود و وظیفه اصلی آن هضم پروتئین‌ها به پپتیدهای کوچکتر است. این آنزیم در محیط اسیدی معده (pH حدود 1.5 تا 2) فعال است و از پیش‌ماده‌ای به نام پپسینوژن فعال می‌شود.
روش ساخت پپسین:
پپسین به صورت طبیعی در فاز فعال از پپسینوژن، پیش‌ماده غیر فعال و نامحلول آنزیم، ساخته می‌شود. فرآیند فعال‌سازی پپسینوژن به پپسین در محیط اسیدی صورت می‌گیرد. در آزمایشگاه و کاربردهای صنعتی، پپسین توسط تخمیر میکروبی یا استخراج از معده حیوانات (مثل گاو یا خوک) تهیه می‌شود.
معادله واکنش تشکیل پپسین:
فرآیند تبدیل پپسینوژن به پپسین به صورت هیدرولیز خودکاتالیزوری در محیط اسیدی انجام می‌گیرد:
پپسینوژن + H^+ (محیط اسیدی) → پپسین (فرم فعال) + پپتیدهای کوتاه‌تر
پارامترهای فیزیکی و شیمیایی پپسین:
- وزن مولکولی: حدود 34,500 دالتون
- pH فعال: بین 1.5 تا 3.5 (بیشترین فعالیت در pH حدود 2)
- دمای بهینه فعالیت: حدود 37 درجه سانتی‌گراد (دمای بدن)
- ساختار: پروتئین با ساختار تک‌زنجیره‌ای
- ایمین کار (Mechanism of action): پپسین یک پراستئاز اسید-فعال است که با شکستن پیوندهای پپتیدی در پروتئین‌ها آن‌ها را به پپتیدهای کوچکتر تبدیل می‌کند. این آنزیم به ویژه پیوندهای بین اسیدهای آمینه آروماتیک را در زنجیره پروتئینی هیدرولیز می‌کند.
کاربردهای پپسین:
- کاربردهای صنعتی:
- صنعت مواد غذایی: در تولید فرآورده‌های پروتئینی هیدرولیز شده مانند مکمل‌های غذایی، طعم‌دهنده‌ها و محصولات گوشتی.
- استخراج پروتئین‌ها و تجزیه‌پذیری پروتئین‌ها در صنایع مختلف.
- صنایع داروسازی: در ساخت داروها و فرآیندهای بیوتکنولوژیکی.
- کاربردهای پزشکی:
- استفاده در فرمولاسیون داروها برای بهبود هضم.
- کمک به تشخیص و تحقیق‌های بالینی مرتبط با هضم پروتئین‌ها.
- استفاده در تهیه محیط‌های کشت آنزیمی و مطالعه پروتئین‌ها.
قیمت خرید پپسین در ایران و جهان:
قیمت پپسین بسته به خالص بودن، منبع تولید و حجم خرید متفاوت است. به طور کلی قیمت پپسین صنعتی در بازارهای جهانی بین 50 تا 300 دلار به ازای هر کیلوگرم متغیر است. در ایران نیز بسته به واردات و کیفیت محصول، قیمت‌ها ممکن است در همین محدوده یا کمی بالاتر باشد. برای خرید عمده، می‌توان از تامین‌کنندگان آنزیم‌های صنعتی و آزمایشگاهی تماس گرفت.
نتیجه‌گیری:
پپسین یک آنزیم مهم پروتئولیتیک با کاربردهای گسترده در صنایع غذایی، دارویی و پزشکی است. این آنزیم به صورت طبیعی در معده تولید می‌شود و به عنوان معرف در فرآیندهای هضم پروتئین‌ها و تحقیقات زیستی استفاده می‌شود. با شناخت دقیق پارامترهای فیزیکی و شیمیایی، می‌توان کاربردهای متنوعی از این آنزیم را در صنعت و پزشکی بهره برد. در نهایت توجه به قیمت و کیفیت پپسین در بازار مهم است تا کاربرد بهینه و اقتصادی صورت گیرد.